Όλα για τους Σεισμούς - Κατανόηση της Σεισμικής Δραστηριότητας και του Αντικτύπου της

Προέλευση των Σεισμών

Οι σεισμοί εμφανίζονται κυρίως κατά μήκος γεωλογικών ρηγμάτων, στα σημεία όπου συναντώνται τεκτονικές πλάκες. Τα ρήγματα αυτά μπορεί να είναι:

• Αποκλίνουσες Ρωγμές: Όταν δύο πλάκες απομακρύνονται η μία από την άλλη, συχνά δημιουργείται νέα ωκεάνια κρούστα.
• Συγκλίνουσες Ρωγμές: Όταν δύο πλάκες συγκλίνουν, η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη (υποβύθιση) ή επικαλύπτονται.
• Μετασχηματιζόμενες Ρωγμές: Όταν δύο πλάκες ολισθαίνουν οριζόντια μεταξύ τους (π.χ. το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα).

Κλίμακα Μέτρησης

Ιστορικά, χρησιμοποιήθηκε η «κλίμακα Ρίχτερ», αλλά σήμερα χρησιμοποιείται περισσότερο η κλίμακα ροπής μεγέθους (Mw), καθώς αντανακλά με μεγαλύτερη ακρίβεια την ενέργεια που απελευθερώνεται από το σεισμό. Είναι λογαριθμική: ένας σεισμός μεγέθους 5 απελευθερώνει περίπου 30 φορές λιγότερη ενέργεια από έναν σεισμό μεγέθους 6.

Παράδειγμα Ταξινόμησης βάσει Μεγέθους

• Μικρότερο από 2 : Μικροσεισμοί, συνήθως δεν γίνονται αντιληπτοί.
• 2 έως 3 : Ελάχιστα αισθητοί, χωρίς ζημιές.
• 3 έως 4 : Απαλοί κρότοι και ελαφρά δονήσεις, σπάνια ζημιές.
• 4 έως 5 : Μπορεί να προκαλέσει δόνηση επίπλων, ρωγμές σε αδύναμους τοίχους.
• 5 έως 6 : Ελαφριές έως μέτριες ζημιές, πτώση αντικειμένων.
• 6 έως 7 : Σοβαρές ζημιές σε μερικά χιλιόμετρα, ρωγμές σε κτίρια.
• 7 έως 8 : Μεγάλες ζημιές σε εκτεταμένες περιοχές, φθορές σε υποδομές.
• 8 έως 9 : Καταστροφικοί σεισμοί, μαζική καταστροφή.
• Πάνω από 9 : Εξαιρετικά σπάνιοι και πανίσχυροι σεισμοί (π.χ. 9,5 στη Χιλή το 1960).

Κίνδυνοι & Συνέπειες

Ο βαθμός καταστροφής εξαρτάται από πολλούς παράγοντες:

• Η απόσταση από το επίκεντρο και το βάθος του σεισμού.
• Το είδος του εδάφους (άργιλος, βράχος, επίχωμα κτλ.).
• Η πυκνότητα του πληθυσμού και η αντισεισμική αντοχή των κτιρίων.
• Η ύπαρξη κλίσεων που μπορούν να προκαλέσουν κατολισθήσεις.
• Η πιθανότητα τσουνάμι σε περίπτωση σεισμού υποθαλάσσιου.

Πρόληψη & Προστασία

Σε περιοχές με υψηλή σεισμική δραστηριότητα, είναι σημαντικό να κατασκευάζονται κτίρια σύμφωνα με αντισεισμικές προδιαγραφές. Οι τακτικές ασκήσεις εκκένωσης (π.χ. drop, cover and hold on) μειώνουν τις ανθρώπινες απώλειες.

Διαφορετικά Είδη Σεισμών

• Τεκτονικοί σεισμοί: Οι πιο συχνοί, προκαλούνται από κινήσεις πλακών.
• Ηφαιστειακοί σεισμοί: Σχετίζονται με άνοδο μάγματος και ηφαιστειακή δραστηριότητα.
• Σεισμοί κατάρρευσης: Προκαλούνται από κατάρρευση υπόγειων κοιλοτήτων (ορυχεία, καρστικά κτλ.).
• Επαγόμενοι σεισμοί: Προκαλούνται ή επιδεινώνονται από ανθρώπινες δραστηριότητες (π.χ. υδραυλική ρωγμάτωση).

Ιστορία Μεγάλων Σεισμών

Ορισμένοι σεισμοί έχουν αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στην ιστορία:

• Χιλή (1960): Μέγεθος 9,5, ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί.
• Σουμάτρα-Ανταμάν (2004): Μέγεθος 9,1, προκάλεσε ένα καταστροφικό τσουνάμι.
• Ιαπωνία (2011, Τοχόκου): Μέγεθος 9,0, προκάλεσε τσουνάμι και το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα.

Η κατανόηση και η παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας είναι κρίσιμα, όχι μόνο για την πρόληψη, αλλά και για τη βελτίωση των προτύπων δόμησης και των σχεδίων έκτακτης ανάγκης.

Μάθετε Περισσότερα

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε τους ιστότοπους των γεωλογικών και σεισμολογικών ινστιτούτων της χώρας σας, όπως το USGS (ΗΠΑ) ή το BRGM (Γαλλία), που δημοσιεύουν τακτικά δεδομένα και ενημερωτικά δελτία σε πραγματικό χρόνο.